Dodenherdenking
We hebben al jaren de traditie dat we op 4 mei naar de begraafplaats gaan waar bloemen worden gelegd voor diegenen die in het oorlogsgeweld zijn gestorven. Het is een klein dorpskerkhof met hoge bomen en geen graf is er gelijk. Dit kerkhof is ontsnapt aan regelgeving die uniforme tochtige velden oplevert. Wel zijn de zandsteen graven van de geallieerden goed te herkennen. Met dodenherdenking staan er kleine vlaggetjes bij de graven die bezocht worden. Het is belangrijk dat de kinderen weten waarom het dodenherdenking is en het doet de oude mensen goed dat er jonge mensen zijn die mee herdenken.
Hun aantal wordt steeds kleiner.
Persoonlijk hebben wij geen slachtoffers te betreuren omdat er niemand in onze omgeving getroffen is. Wijzelf zijn nakomelingen van kinderen in die oorlog. Normaliter sta ik zelden stil bij oorlogsgeweld. Sterker nog, ik vermijd films en literatuur op dit vlak omdat ik geen zin heb om in mijn vrije tijd me te verdiepen in ellende. Ik heb er al grote moeite mee dat ik iedere avond tijdens het zappen welzeker een lijk in beeld krijg. Bovendien moet ik moet al snotteren bij de tekenfilm Bambie, dus waarom mijzelf kwellen?
Toch hebben we de oologsfilm "Schindlers List" gehuurd omdat Sebastiaan -onze halfwas puber- de film vandaag op school heeft gezien. Hij gaat volgende week naar Westerbork en morgen gaat een overlevende van dat kamp de klas bezoeken om te vertellen hoe het was. Terwijl Sebastiaan op de achtergrond zat te computeren hebben Martin en ik de film gisteravond ook bekeken.
Met ongeloof en afschuw.
Iets weten is één ding maar om het te zien is iets anders. Als je je best doet kan je je concentreren op het verhaal en proberen om langs al die gezichten van de joden heen te kijken. Je af sluiten voor datgene wat die mensen hebben moeten doormaken. Maar dan heeft regisseur Spielberg een rode kleur aangebracht op het jasje van een klein meisje in een film die zwart-wit is. Het meisje komt daardoor los uit de massa. Een meisje zo oud als mijn dochter. Ik kan niet huilen om het feit dat er 6 miljoen joden uitgemoord zijn. Te groot, niet te bevatten. Maar ik heb gehuild om dat kleine meisje.
Onze zoon is net als wij behoorlijk onder de indruk. Hij deelt zijn ervaringen door scenes op afstand van commentaar te voorzien en na afloop met ons te praten over de stukken die hem getroffen hebben. We drinken nog wat en dan is het tijd voor hem om naar bed te gaan. Ik stop hem nog even in, omhelzen elkaar stevig en prijzen onszelf gelukkig dat we op het juiste moment op de juiste plaats leven.
"Welterusten mama", zegt hij en ik kan bijna zien dat hij weer een stukje volwassener is geworden. Daarom onderdruk ik de neiging om te zeggen dat hij best bij me in bed mag komen liggen als hij vannacht wakker wordt van een akelige droom. Ik doe het licht uit en ga nog even te kijken bij mijn dochter die veilig in haar bedje ligt te slapen.
| vorige: | De kikker in mij |
| volgende: | Huisgenoot |